Bölge Planlama Yüksek Lisansı

Eğitime İlk Başlanılan Dönem: 1966-1967 Akademik Yılı

 

Genel Bakış

Bölge Planlaması, bölgeler arası eşitsizliklerin ortadan kaldırılması amacıyla 1950’lerde ortaya çıkmış bir bilimsel çalışma alanıdır. Fakat zaman içinde dünyadaki sosyal ve ekonomik ilişkilerde görülen radikal dönüşümler, plancıların mekânsal problemlere, mekânsal örgütlenme üzerine tartışmalara ve mekânsal kavramlara karşın yeni bakış açıları geliştirmelerini şart koşmuştur. Bugün, kent, bölge, metropoliten, metropoliten bölge ve bölge gibi mekânsal alan ifadelerini tanımlayışımız sürekli olarak değişmektedir. 1950’lerden sonra yaşanan ikinci değişim, planlama kavramındadır. Bugün, planlamanın tanımı, 1950 ve 1960’larda kullanılan planlama kavramının tanımından çok farklıdır. Dolayısıyla, bu iki değişen kavramın bir araya gelişi ile oluşmuş “bölgesel planlama” kavramı 1950 ve 1960’larda ortaya çıkan bölge planlama kavramından çok farklıdır.

Bugün ODTÜ Bölge Planlama Yüksek Lisans Programı’nın içeriği, farklı araştırma alanlarını içinde barındıran ve ekonomik, sosyal ve çevresel sorunlara odaklanan kapsamlı bir çerçeve içinde hazırlanmıştır. Programda planlamanın amaçları şu şekilde tarif edilmektedir: gerek sosyal gerekse de ekonomik koşullar doğrultusunda oluşmuş, kabul edilebilir bir çevresel kaliteye sahip ve kalkınma süreçlerini tetikleyebilen demokratik kurallarla yönetilen bir yerel/bölgesel yapılanmanın oluşumu. Bu yapılanmanın oluşumu için, yönetmelikler planlamanın dört hedefine yönelik belirlenmelidir.  Büyüme potansiyeli olan canlı bir ekonomik yapı, uluslararası ölçekte rekabet etmek ve yeni koşullara uyum sağlamak amacıyla öğrenme kapasitesi, yaşanabilir ve sürdürülebilir bir çevre ve hem dış dünyayla bağlantıları hem de yerel ölçekte kalkınmayı sağlayabilen bir yönetişim sistemi.

Yerel/bölgesel ölçekteki bu hedeflere ulaşmak için plancılara ihtiyaç vardır. Fakat bugün, plancıların eski görevlerinin yanında yeni yönetmelik ve yönetişim sistemi içinde farklı roller de edinmeleri gerekmektedir. Plancılar, araştırma yaparken ya da kalkınma ve mekan arasındaki karşılıklı ilişkiler hakkında karar üretilirken birer teknisyen, farklı sosyal gruplar tarafından yerele/bölgeye ilişkin kararlar formüle edilirken ise aracı ve arabulucu rolü üstlenmelidir. Bu yüzden plancıların rolleri, mekânsal gelişim için karar alıcılar olmaktan yerel halkın dünya sistemi içinde pay edinmeleri ve yaşam koşullarının ortak olarak tanımlanmış önceliklerle uyumlu olabilmesi amacıyla yerele yardım sağlayıcılar olmaya değişmektedir.  ODTÜ Bölge Planlama Yüksek Lisans Programı, tüm bu işlevlerin yerine getirilmesi amacıyla insan-gücü üretme amacıyla tasarlanmıştır ve eğitimini buna yönelik sunmaktadır. 

 

Program Çıktıları

Bölge Planlama Yüksek Lisans programı mezunlarının aşağıdaki bilgi, beceri ve davranışları edinmiş olmaları amaçlanır;

Bölgesel gelişme kuramları ve bu kuramların politika ve planlarla ilişkilendirilmesi bilgisine sahip olma, yeni gelişen kuramsal tartışmaları izleyebilme,

Bölgesel gelişme ve planlama konusunda farklı uzmanlık alanlarında derinleşmeyi sağlayacak bilgi birikime sahip olma,

Bölge Planlama konusunda edindiği bilgileri ve becerileri kullanarak, bölgelerin sorunlarını ve bunların nedenlerini tanımlayabilme, bu sorunları giderebilmek için olası yaklaşımları sistematik bir bütünlük içinde değerlendirebilme,

Bölgesel gelişme ve bölge planlama ile ilişkili konularda yeni bilgileri izleyebilme ve yeni kavramsal tartışmaları ve uygulamaları izleme ve değerlendirme,

Alanında uluslararası düzeyde çalışmalar ve işbirliklerini gerçekleştirmeye olanak verecek, yurt dışı yayınları ve alanındaki yenilikleri izleyebilecek düzeyde İngilizce dilini (ve bir Alanında uluslararası düzeyde çalışmalar ve işbirliklerini gerçekleştirmeye olanak verecek, yurt dışı yayınları ve alanındaki yenilikleri izleyebilecek düzeyde) kullanabilme,

Üstlendiği veya görev aldığı plan ve projeleri en nitelikli düzeyde gerçekleştirebilecek mesleki yetkinliğe sahip olma,

Farklı mekansal ölçeklerde ve bölge planlama çalışmalarında sorumluluk alabilme ve çalışmaları yürütebilme,

Planlama sürecine katılan farklı kesimlerin görüşlerini izleyerek yorum ve çözüm üretebilme ve bunları politika ve plan önceliklerini belirlemede kullanabilme,

Yaptığı çalışmaları aktarabilme ve paylaşmak için iletişim kurabilme ve sunma,

Toplumsal sorumluluk ve meslek etiği değerlerine bağlı olma.

 

Program Eğitim Amaçları

ODTÜ Şehir ve Bölge Planlama Bölümü, Şehir Planlama Yüksek Lisans Programı mezunları;

Kentlere ilişkin ekonomik, sosyal, kurumsal ve mekansal alanlarda araştırmalar yapmak, politikalar geliştirmek, planlama kararları ve planlar hazırlamak için gerekli yöntemsel ve teknik bilgiye sahiptirler;

Kentsel gelişme sorunlarını ve bunlara yönelik olası çözüm yollarını içeren, kentlerin öznelliklerine uygun ve yaratıcı yaklaşımlar geliştirebilmek becerisi ile tercih edilirler;

Disiplinler arası çalışma alanlarında ve proje gruplarında etkin rol üstlenebilirler.

 

Araştırma Alanları

Bölgesel Kalkınma Kuramları

Değişen Ekonomik Kalkınma Paradigmaları

Endüstriyel Kalkınmaya İlişkin Yeni Kuramsal Tartışmalar

Değişen Ekonomik ve Politik Yapının Sonuçları

Servis Endüstrileri

Yönetişimin Yeni Biçimleri ve Yeni Kurumların Ortaya Çıkışı

Bölgesel Analiz Yöntemleri ve Planlama Teknikleri

Rekabetçilik Üzerine Anahtar Kavramlar (Bilgi, Öğrenme, Yenilik, Sosyal Kaynaşma, vb.)

Rekabetçilik Üzerine Politikalar (Küme Kalkınma Politikaları Yenilikçi Bölge Stratejileri, vb.)

Bölgesel Direnç ve Dirençli Bölgeler İçin Planlama

 

Program kapsamında 4 dönemlik bir süreç sunulmaktadır:

-       2 dönem: Seçmeli ve Zorunlu derslerin alınması

-       2 dönem: Yüksek Lisans tezinin yazılması

 

Kredili toplam ders sayısı (en az): 8

Toplam en az kredi: 29

 

Ders Programı

Birinci Dönem

RP 501 Regional Planning Studio (4-8)8

RP 511 Planning Theory (3-0)3

RP 532 Methods of Regional Analysis and Spatial Organization (3-0)3
Seçmeli (3-0)3

İkinci Dönem

RP 534 Changing Economic and Political Structure (3-0)3

RP 546 Workshop on Regional Economic Restructuring

CP 570 Thesis Seminar NC

CP 524 Application of Advanced Statistical Techniques - Elective (3-0)3

CP 509 Introduction to Research Methods and Ethics in Planning and Design (2-2)3

Üçüncü Dönem

RP 500 M.R.P. Thesis (Master of Regional Planning Thesis) NC

Dördüncü Dönem

RP 500 M.R.P. Thesis (Master of Regional Planning Thesis) NC

 

Mezunların İş Sahaları

Kalkınma Ajansları

Kalkınma Bakanlığı

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı

Kültür ve Turizm Bakanlığı

Tarım ve Orman Bakanlığı

Üniversiteler

Birleşmiş Milletler (BM)

Planlama Büroları

Belediyeler

  

Bölge Planlama Yüksek Lisans Programında Tamamlanmış Projelere Örnekler

"Governing Urban Diversity: Creating Social Cohesion, Social Mobility and Economic Performance in Today's Hyper-diversified Cities", 7th Framework Project, 2013-1017 

URBAN-NET Project, “Sustainable Land Use Policies for Resilient Cities”, 2009-2010 

URBAN-NET Project, “Urban Tourism and Climate Change”, 2009-2010

“The action plan for urban development for achieving sustainable urban development", 2009

“Istanbul Service Sector Study” supported by Istanbul Greater City Municipality, 2007-2008

“The spatial development strategies for Istanbul for action plan: Reseach and model development” financed by Istanbul Greater City Municipality, 2003-2005

“Regional Theories and Policies Connected to Industrial Clusters” TUBİTAK, 2002-2005

“Multi level governance and institutionalization models for city regions” financed by TUBITAK, 2006-2008